Rektor Paul Kukowski

Zanim powstała w Gąskach w 1741 roku plebania, znajdowała się tam już szkoła. Za pomocą zarządzenia o „Kościołach i szkolnictwie w prowincji Prus” wydanego przez króla Wilhelma I w roku 1717 i w 1736 wprowadzono szkoły ludowe oraz powszechny obowiązek szkolny dla wszystkich dzieci. Szkoły ludowe ograniczały program nauczania głównie do najważniejszych przedmiotów, takich jak: religia, czytanie, pisanie i liczenie.

Pierwszy nauczyciel nosił urzędowy tytuł „rektora”! Poza obowiązkami nauczycielskimi grał w kościele na organach oraz reprezentował plebanię. Do obsługi organów potrzebni byli ludzie do przyciskania miecha. W latach 1933-1935 zadanie to wykonywali Ludwig i Marie Sentek. Czasami do pomocy brano uczniów starszych klas. Oprócz pensji rektor miał do dyspozycji kilka hektarów ziemi, gdzie mógł trzymać zwierzęta.

Szczególnie znanymi i lubianymi rektorami w pkresie międzywojennycm byli Wilhelm Robatzek (1920-1929) i Paul Kukowski (1930-1944). Ten ostatni zarządzał również kasą kościelną i nieruchomościami należącymi do kościoła. Już jego ojciec był nauczycielem w Orzechówku. Jego żona Gertruda, z domu Faltin, pochodziła z rodziny piekarzy. Jej brat prowadził znaną w Olecku piekarnię. Z tego małżeństwa pochodzą córka Charlotte (pielęgniarka w Berlinie) i syn Hans (dr med. HNO w Karlsruhe). Hans zdał w 1938 roku maturę w szkole średniej w Olecku.

Pastor Schmidt-Kealer wspomina: z rodziną rektora miałem zawsze przyjacielskie kontakty, nawet po moim wyjeździe z Gąsek. Kiedy w czasie moich licznych odwiedzin domowych w gminie ktoś zadał mi pytanie, na które nie mogłem znaleźć odpowiedzi, zawsze dyskutowałem o tym z panem lub panią Kukowski. Dla mnie, urodzonego i wychowanego w dużym mieście człowieka, było czasami trudno przyzwyczaić się do pewnych rzeczy i zrozumieć mentalność mieszkańców Mazur. Państwo Kukowski bardzo mi pomogli nauczyć się miłości do tej tak pięknej wschodniopruskiej krainy i jej mieszkańców.

Rektor Paul Kukowski

Rektor Paul Kukowski i jego syn Hans

Nauczyciel Ludwig Reimler uważany był w szkole w Gąskach za zapalonego konstruktora modeli samolotów, który również tej umiejętności nauczył swoich podopiecznych. Do jego obowiązków należało także nadzorowanie biblioteki szkolnej, dzięki czemu mógł ciekawym, żądnym wiedzy uczniom doradzać w wyborze książek i namawiać do czytania literatury pięknej. Dzieci ze szkoły w Gąskach wyniosły z niej spory pakiet wiedzy i umiejętności i są za to ogromnie wdzięczne wszystkim swoim nauczycielom, ponieważ przekazali im podstawy nauki w takim stopniu, że poradzili sobie w późniejszej życiowej walce.

uczniowie szkoły w Gąskach

1 klasa szkoły w Gąskach z rektorem Kukowskim w sierpniu 1932

Emma Schmidt, z domu Gallmeister

Opracował Józef Kunicki na podstawie Treuburger Heimatbrief nr. 18